- دسته بندی : مقالات
- درتاریخ : 7 آبان 1399
- بدون دیدگاه
- زمان مطالعه : 5 دقیقه
کف سازی صنایع نگاه ویژه می طلبد
کفسازی صنایع
شاید تاکنون با این شیوه نگرشی نداشته ایم!؟
یک سازه اعم از مسکونی ، اداری ، تجاری و یا صنعتی از اضلاع کف ، دیوار و سقف تشکیل و کلیه کسانی که در شکل گیری و برپاسازی آن گام برمیدارند خواهی نخواهی تکیه گاه و ایستائی خود را طالب هستند و هر نوع عملیات اجرائی را روی کف همان مجموعه انجام خواهند داد تا سازه ای تولید شود.
آیا صاحبان پروژه ها و یا پیمانکاران به این ویژگی و ساختار کف به همان نسبت که به جنبه های زیبائی و تزئینات دیوار و سقف اندیشیده اند به تمامی نیروها و فشارها که بهنگام ساخت و دوران استفاده پس از آن به کف سازه وارد میشود نگریسته اند و تفکر و انگیزه ای جهت اهمیت آن بکار بسته اند؟!
جدای از انتخاب هر عملیات نهائی اعم از سنگ ، سرامیک ، پوشش های سخت صنعتی ، رزینی ، لیتیومی و یا سیلیکات بر پایه های مختلف سیمانی و یا پلیمری و با نگاه به جنبه های تزئین و یا رعایت بهداشت و عدم تولید گرد و غبار و دیگر ویژگی های انتظار در ایجاد یک بستر که معمولاً از بتن و یا ملات ساخته می شود و طبعاً در تحکیم نصب و یا پوشش آن دقت لازم را بکار برده و می بریم؟!
به هرحال انتخاب هریک از انواع فوق نیازمند یک کف سازی اولیه بعنوان بستر را نیازمند است.
چگونه یک بستر مناسب داشته باشیم؟
تعریف بتن
بهتر است ابتدا از بتن این مصالح سازه ای پر مصرف جهانی تعریفی داشته باشیم.
بتن ترکیبی است از سنگدانه های متفاوت که بهمراه ماده چسباننده ای بنام سیمان و آب توده ای یکپارچه را با کمترین فضای خالی تشکیل دهد.
و حال چگونه به این ویژگی توده یکپارچه و کمترین فضای خالی را دست یابیم؟
-ابتدا انتخاب سنگدانه ها از نظر کیفیت نوع کانی و سختی های آن و نیز شکل و فرم (شکسته و یا گرد گوشه) و بدون غبار آن دقت لازم را بکاربریم.
همجواری دانه ها با یکدیگر و قرار گرفتن آن در یک توده بهمراهی سیمان و آب را معمولاً در اصطلاح مهندسی طرح اختلاط (Mix Design) نامیده شده است که از اهم شرایط برای دست یابی به ویژگی های خاص بتن می باشد.
-انتخاب سیمان برحسب نوع و زمان مصرف و دمای محیط و مقدار آن با نگرش به خصوصیات سنگدانه ها و سیمان های متفاوت از اهمیت زیادی برخوردار است و نقش مؤثری در ساختار طرح اختلاط دارد.
-آب و خلوص آن از نظر میزان املاح و عدم ترکیبات زیان آور و با یک PH مناسب قادر و شایان توجه در اهداف تولید بتن و تأثیر گذار برای خواسته های ما را خواهد داشت.
توضیح: هر سه مصالح فوق جزئیات فیزیکی ، شیمیائی و آنالیزهای بسیار بسیار دارد که شرح آن در این مقال و جایگاه نمی گنجد و برای اطلاع کامل آنها کتب، نشریات و آزمایش های متعددی را نیازمند است لیکن برآنیم با نیم نگاهی بر میزان مصرف آب و نوع کارائی آن در بتن توجه خاص شما را به تولید یک بتن و بستر مناسب معطوف داریم.
وقتی سخن از کمترین فضای خالی را در بتن داریم بایستی توجه کنیم که مقدار آب مورد نیاز سیمان جهت چسبانندگی سنگدانه ها و تولید یک خمیر سیمان ایده آل معادل 21% وزن سیمان برحسب لیتر خواهد بود. W/C Ratio %21 و مازاد آن عملاً پس از دوره گیرش و سخت شدن سیمان تبخیر را بدنبال و در نهایت فضای خالی فواصل سنگدانه ها را موجب می شود . . . این فضای خالی بین دانه ها کاپیلاری و یا شعریه ها و موئینگی نامیده می شود.
از طرفی نیازمند آن هستیم که تمامی سنگدانه ها با محلول سیمان و آب (شیره سیمان) اندود شده و در چسبانندگی نقش ویژه خود را ایفا کنند. بدین ترتیب انتخاب دانه ها از نقطه نظر گنجایش و سطوح جانبی حائز اهمیت و محاسبه آن قادر است در انتخاب سنگدانه ها و عملاً در میزان مصرف سیمان آب و کاهش آن نقش مؤثر را ایفا نمایند.
متأسفانه در کشور ما ایران و بمنظور تسهیل و سرعت در کار از نقطه نظر مخلوط و اجرا (سهولت تخلیه) و ایجاد سطوح صیقلی و صاف در پایان عملیات اجرا از سنگدانه های ریز دانه (ماسه) بیشتر و آب مضاعف استفاده می شود.
در حالیکه سنگدانه های درشت تر (شن) بمنزله استخوان بندی بتن تلقی و در ایجاد مقاومت و پایداری طولانی سازه تأثیرات بسیار بسیار بالاتری دارند و عملاً این مشکل مصرف آب را هم کاهش دارد و اهداف ما را در ایجاد کمترین فضای خالی محقق و نزدیکتر میسازد.
بنابراین بار دیگر توصیه میشود در طرح اختلاط (Mix Design) دقت بیشتری صورت گیرد و مقدار سیمان و آب آن بطور کامل و بر حسب نیاز مشخص گردد، ناگفته نماند الزاماً تصور مصرف سیمان بیشتر موجب پایداری و کیفیت مطلوب تر بتن نخواهد شد.
بعنوان مثال محاسبه حجم و سطوح دو سنگدانه را در ذیل ملاحظه خواهید فرمود:
شاید محاسبه دانه بندی های بتن و میزان مصرف شیره سیمان برای چسباندن دانه ها به یکدیگر در نوع شکسته مشکل و قانون محاسبه صحیح و دقیقی نداشته باشد ولی اگر فرض کنیم دانه بندی ها گرد گوشه و کروی شکل باشد شیوه محاسبه سطوح آنها در دو اندازه 5 و 30 میلیمتری در مقایسه و محاسبه چگونه است:
محاسبه حجم و مساحت دو دانه بندی 5 mm و 30 mm قطر
به زبان ساده تعداد 216 دانه 5 میلیمتری 6 برابر سطح یک دانه 30 میلیمتری سطوح پوشش را دارد.
و برای اندود آنها سیمان و آب (شیره سیمان) مورد نیاز چسباننده بهمین نسبت مصرف بیشتر را اعمال خواهیم کرد.
در ادامه نظارت و دقت در اجرای موارد فوق و کاهش ریز دانه ها و آب کمتر تخلیه حباب هوای ناخواسته که بهنگام تولید و عملیات اجرای بتن بوجود می آید الزامی و کاربری دستگاه ویبره و استفاده از ماله های پروانه ای را جهت تسطیح بهتر ایجاب و الزامی میدانیم
بدیهی است که از این پس عملیات گیرش و دوره مرطوب نگهداری (Curing) شروع خواهد شد و وظیفه ما در عملیات بهبود ادامه خواهد یافت.
نکته قابل توجه : هرگز تصور نکنیم که مفروش کردن گونی مرطوب و یا پاشش آب به دفعات موجب نفوذ در بتن و نقش در گیرائی (Setting) سیمان خواهد شد.
به عبارتی بتن از همان آب اولیه مصرفی در تولید استفاده خواهد کرد و مرطوب نگهداری ادامه موجب تأخیر در تبخیر آب موجود در خمیر سیمان می گردد و هر قدر این عمل ادامه یابد مقاومت فشاری و پایداری بتن افزون و کاهش احتمالی ترک ها را در سطح بتن را بدنبال دارد.
مطالب بسیاری از نقطه نظر فنی در انتخاب مصالح و شیوه اجرائی وجود دارد که نگاه ویژه کارشناسان را به کف سازی صنایع نیازمند است.